عربستان سعودی و سیستم جدید قدرت در خلیج‌فارس

نویسنده

  • شهروز ابراهیمی
چکیده مقاله:

رویداد یازده سپتامبر و متعاقب آن اشغال عراق از سوی ایالات متحده، سیستم قدرت در خلیج‌فارس را که تا آن زمان بر اتحاد شش کشور عضو شورای همکاری خلیج‌فارس به همراه آمریکا و در مقابل ایران و عراق به عنوان اعضای جدا و برکنار از سیستم بود، متحول کرد و این منطقه را وارد دوران جدیدی از تعاملات قدرت ساخت. بر این اساس منطقه خلیج‌فارس هم‌اکنون در دورة انتقالی قرار دارد و سیستم جدید قدرت هنوز کاملاً شکل و استقرار نیافته است. بر مبنای شرایط جدید، نوشتار حاضر در پی پاسخ به این پرسش است که سیستم جدید قدرت در خلیج‌فارس شامل چه مؤلفه‌هایی است؟ و عربستان سعودی به عنوان مهم‌ترین عضو شورای همکاری خلیج‌فارس، چه جایگاهی در آن خواهد داشت؟ در پاسخ به این پرسش، نویسنده بر آن است که جایگاه عربستان سعودی و اهمیت آن در استراتژی منطقه‌ای آمریکا به دلایلی همچون گسترش نارضایتی داخلی این کشور از حضور گسترده نظامی آمریکا، رشد بنیادگرایی اسلامی و شکل‌گیری بازیگران جایگزین همچون عراق و امارات متحده عربی، از موقعیت فرادست نزول یافته و جای خود را به کشورهای کوچک منطقه به همراه عراق جدید خواهد داد. بنابراین استقرار سیستمی مبتنی بر اتحاد کشورهای کوچک خلیج‌فارس به همراه عراق و عربستان با ایالات متحده و در برابر جمهوری‌ اسلامی ایران به عنوان تنها بازیگر خارج از اتحاد، در آینده منطقه محتمل‌ترین وضعیت است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

عربستان سعودی و سیستم جدید قدرت در خلیج فارس

رویداد یازده سپتامبر و متعاقب آن اشغال عراق از سوی ایالات متحده، سیستم قدرت در خلیج فارس را که تا آن زمان بر اتحاد شش کشور عضو شورای همکاری خلیج فارس به همراه آمریکا و در مقابل ایران و عراق به عنوان اعضای جدا و برکنار از سیستم بود، متحول کرد و این منطقه را وارد دوران جدیدی از تعاملات قدرت ساخت. بر این اساس منطقه خلیج فارس هم اکنون در دورة انتقالی قرار دارد و سیستم جدید قدرت هنوز کاملاً شکل و است...

متن کامل

هویت، قدرت، امنیت؛ جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی

رابطه اغلب پرتنش میان ج.ا.ایران و عربستان سعودی در مرکز تغییرات مهم سیاسی در منطقه خاورمیانه است. عواملی را که سبب اختلاف و منازعه طولانی در روابط این دو کشور گردیده است، می‌توان به دو سطح عوامل ساختاری و رفتاری تقسیم کرد. اغلب پژوهش‌های انجام گرفته در مطالعه روابط ایران و عربستان به یکی از سه عامل هویت، قدرت و امنیت اشاره کرده اند اما این سؤال ها وجود دارد که در زمان ها و شرایط مختلف کدام یک ا...

متن کامل

فرهنگ استراتژیک عربستان سعودی

با اینکه واقعیت‏های ژئوپلیتیک و ملاحظات امنیتی همواره نقش اساسی در تعیین رفتارهای سیاسی و تصمیمات استراتژیک عربستان داشته‏اند، اما سیاستمداران سعودی در سال‏های اخیر رفتارهایی بروز داده‏اند که بیش از آنکه ناشی از این مبانی باشد، متأثر از هنجارهای فرهنگی و مؤلفه‏های هویتی شکل‏دهنده به تصمیمات سیاسی و استراتژیک یا به عبارت دیگر «فرهنگ استراتژیک» آن‏ها بوده است. با توجه به اهمیت این موضوع، در این م...

متن کامل

تحول در ساختار قدرت جهانی و تاثیرآن بر روابط ایالات‌متحده و عربستان سعودی

با فروپاشی شوروی و تبدیل ساختار قدرت جهانی از دوقطبی به تک‌قطبی، بار دیگر مناطق به‌عنوان خرده سیستم‌های تأثیرگذار اهمیت بالایی یافت؛ بر این اساس ایالات‌متحده نیز تلاش کرد تا با اولویت‌بندی خرده سیستم‌های منطقه‌ای بپردازد که در این مسیر خاورمیانه هم به نظر ژئوپلیتیکی و هم از نظر قطبیت انرژی جهان از اهمیت بالایی برخوردار بود. بر این اساس تعیین سلسله‌مراتب قدرت در خاورمیانه با توجه به دوری و نزدیک...

متن کامل

تجزیه و تحلیل الگوی قدرت نرم در خاورمیانه: مطالعه موردی عربستان سعودی

20th century and after that, should be considered commence of recognizing and utilizing of soft power resources by states. Soft power resources should be relying on software values and norms, which help people to achieve desired goals without use of force, coercion, and violence. Indeed, soft power is based on generating attractiveness and willingness to guide thoughts and actions towards achie...

متن کامل

گفتمان پنهان، قدرت و رسانه در خاورمیانة عربی (مطالعة موردی: عربستان سعودی)

رسانه‌ها ابزار تولید و القای معانی و ایستارهایند. از راه رسانه‌ها، ایدئولوژی‌های سیاسی پرورده، منتقل و در ناخودآگاه فردی و جمعی افراد نهادینه و تثبیت می‌شوند. منطقة خاورمیانه، به‌ویژه بخش عربی آن، ساختاری ایدئولوژیک دارد. این ساختار ایدئولوژیک، استوار بر بهره‌گیری از رسانه‌های گروهی، به منزلة ابزاری برای تولید، بازتولید و القای انگاره‌هاست. اساس این کاربست رسانه‌ای، بازتولید سیطرۀ این نظام‌های ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


عنوان ژورنال

دوره 7  شماره 25

صفحات  551- 573

تاریخ انتشار 2004-11-01

با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023